mariatigon
Tiểu Thiên Thần
Tổng số bài gửi : 282
Points : 846
Rep power : 0
Join date : 14/03/2012
 |  Tiêu đề: Chuyện phiếm của Gã Siêu.  Mon May 07, 2012 10:54 am | |
| CHẠY
Đêm. Ánh trăng vàng đổ xuống ê hề trên một khoảng sân rộng. Gió thổi
mơn man. Xấp nhỏ đang chơi trò “Vân Tiên”. Chúng chia thành hai phe, đối
đáp nhau bằng những vần thơ thật dễ thương, một phe vần a, còn một phe
vần ô, để xem phe nào nhanh trí, còn phe nào bí lối thì liền bị thua. Bị
thua thì phải cõng phe kia chạy một vòng quanh sân.
Một người xướng: Vân Tiên cõng mẹ chạy ra,
Phe a: Đụng phải bà già, cõng mẹ chạy vô. Vân Tiên cõng mẹ chạy vô,
Phe ô: Đụng phải nhỏ bồ, cõng mẹ chạy ra. Vân Tiên cõng mẹ chạy ra.
Cứ thế và cứ thế. Những tiếng cười lanh lảnh, trong suốt như pha lê
vang lên giữa đêm khuya thôn dã. Với trò chơi của xấp nhỏ trong đêm
trăng sáng, gã thấy được hai nhóm chạy: Nhóm thứ nhất là chạy ra, nhóm
thứ hai là chạy vô. Trong việc giao tiếp hằng ngày, gã cũng nhận ra hai
nhóm chạy: Nhóm thứ nhất là chạy lui, nhóm thứ hai là chạy tới. Theo sự
phân tích của tiến sĩ Phạm Văn Tình, thì: “Ở nhóm thứ nhất, người ta
“chạy” là để tránh xa một sự thể đang nói tới, như chạy giặc có nghĩa là
tránh xa vùng giặc giã, nguy hiểm. Còn ở nhóm thứ hai, thì ngược lại,
người ta “chạy” là để mong có được cái đang nói tới, như chạy việc có
nghĩa là lo liệu tìm được việc làm như lòng mong muốn”. Từ đó, chúng ta
có thể quả quyết: nhóm một chạy là để tránh xa hay thoát khỏi, còn nhóm
hai chạy là để có được hay xáp vô. Gã xin dừng lại, bàn ngang tán dọc về
hai nhóm này một chút.
Trước hết, nhóm thứ nhất chạy là để tránh xa hay thoát khỏi. Gã xin đưa ra những trường hợp điển hình.
Thí dụ thứ nhất, đó là chạy mưa. Đang đi khơi khơi trên đường phố vào
một buổi chiều nhàn nhã, bỗng dưng trời đổ mưa. Một cơn ngoài dự tính,
như người ta vốn thường diễn tả: Trời Saigon, chợt mưa và chợt nắng. Và
thế là phải ba chân bốn cẳng mà “chạy mưa”, tìm một chỗ nào đó để trú
cho khỏi bị ướt. Tương tự như vậy là chạy lụt, chạy bão…
Thí dụ thứ hai, đó là chạy tội hay chạy án. Một công dân rất mực lương
thiện, nhưng chẳng may bị ma dẫn lối quỉ đưa đường, nghe theo những lời
dụ dỗ đường mật, khiến cho lòng tham nổi lên đùng đủng, phạm vào một
trọng tội, như cướp của, giết người, tham nhũng hối lộ hay biển thủ công
quĩ. Những tội này, chiếu theo luật pháp, sẽ bị tử hình, hay ít nữa
cũng vào nằm nhà đá mà đếm lịch mệt nghỉ. Và thế là bèn vội vã chạy tội
hay chạy án, nghĩa là tìm cách làm sao cho thoát tội hay được giảm án
phạt, bằng cách thuê luật sư giỏi, gân cổ cãi cho mình, biến đen thành
trắng, hay mua đứt quí vị quan tòa, từ chánh án cho đến anh long tong
chạy giấy.
Tiếp đến, nhóm thứ hai, đi ngược lại với nhóm thứ nhất. Trong nhóm này,
người ta chạy là để có được hay sáp vô. Gã cũng xin đưa ra những trường
hợp điển hình.
Thí dụ thứ nhất, đó là chạy gạo hay chạy tiền. Gia đình lâm vào cơn
túng quẫn, thì vấn đề nổi cộm hiện ra trước mắt chính là vấn đề “cơm áo
gạo tiền”. Vì thế, bụng đói thì đầu gối phải bò, nghĩa là phải vắt giò
lên cổ, chạy gạo từng ngày, làm sao có được những hạt cơm lấp đầy những
cửa miệng, dường như lúc nào cũng sẵn sàng ngoác tới tận mang tai để kêu
đói như tàu há mồm. Giải quyết được chuyện bao tử cũng chưa đủ, bởi vì
muốn làm bất cứ việc gì, thì vấn đề đầu tiên bao giờ cũng vẫn là vấn đề
tiền đâu. Không có tiền, thì cái khó bó cái khôn, đành phải chịu vậy mà
thôi. Có bột mới gột nên hồ. Có tiền thì mới có cơ may phất lên. Vì thế,
cũng phải vắt giò lên cổ mà chạy tiền, làm sao để có được tiền, càng
nhiều càng tốt, mới cảm thấy được bảo đảm an toàn.
Thí dụ thứ hai là chạy thầy chạy thuốc. Phàm đã là người, thì ai cũng
ham sống và không muốn chết, vì thế chẳng may bị đau yếu hay bệnh hoạn,
thì lập tức phải chạy thầy chạy thuốc, để chóng được bình phục trở về
với cuộc sống thường ngày.
Thí dụ thứ ba là chạy điểm, chạy trường. Muốn cho con em mình được lên
lớp, thì phải lo chạy điểm, nghĩa là phải biết điều với thầy cô để con
em mình có đủ số điểm cần thiết, không bị lưu lại lớp cho năm học tới.
Rồi trước ngày khai giảng, muốn cho con em mình được học ở những trường
nổi tiếng, bảo đảm chất lượng giảng dạy, thì phải lo chạy trường, bằng
cách ký sổ vàng, đóng góp kha khá cho ban giám hiệu thì mới hy vọng con
em mình được nhận.
Thứ tư là chạy việc. Hiện thời tại Việt Nam, biết bao nhiêu sinh viên
tốt nghiệp với bằng cấp rủng rỉnh, thế mà vẫn cứ bị thất nghiệp, vẫn
cứ bị sao quả tạ chiếu tướng và vẫn cứ bị bà cả đọi viếng thăm dài dài.
Vì thế, trước khi thò chân bước xuống cuộc đời, phải biết lo chạy việc,
nghĩa là tìm cho mình một việc làm phù hợp với khả năng, và hơn thế nữa
một việc làm đem lại tiền lương hậu hĩnh, khả dĩ nuôi sống bản thân và
những người trong gia đình.
Thứ năm là chạy lên lương hay lên chức. Thực vậy, khi đã có việc làm ổn
định, thì phải lo chạy để lên lương hầu có thể rủng rỉnh chi tiêu, mua
sắm và trang bị cho mình những tiện nghi hiện đại, đỡ tốn sức lao động
và bớt phần nhọc nhằn cho cái thân thể gầy còm ốm yếu. Trong khi đó
nhiều người lại cắm đầu cắm cổ chạy để được thăng chức, mà nghênh ngang
với đời, chứ làm phó thường dân, “vai nặng chân trơn” mãi cũng chán, đã
đến lúc phải có danh gì với núi sông, phải có một cái nhãn hiệu trình
tòa, một cái lon, cái chức nào đó gắn vào cái tên cúng cơm của mình thì
mới oai và mới được thiên hạ kiêng nể!
Nói tóm lại trên cõi đời này, cái gì người ta cũng có thể chạy, hay nói
cách khác, người ta lao đầu vào chạy đủ thứ, chạy tuốt luốt, chạy từ
cái trường mẫu giáo cho con em đi học, chạy ngay cả đến cái ghế tổng
thống cho cá nhân được vinh thân phì gia, nở mày nở mặt với bàn dân
thiên hạ. Tất tật đều có thể thực hiện được bằng cách chạy.
Qua sự phân tích trên, gã thấy nguyên việc chạy mà thôi cũng đã gây nên
biết bao nhiêu điều rắc rối. Và nói theo kiểu dự báo thời tiết thì:
Diễn biến còn nhiều phức tạp, quí vị cần theo dõi. Trong cả hai nhóm
chạy, nhóm chạy ra cũng như nhóm chạy vô, nhóm chạy lui cũng như nhóm
chạy tới, nhóm chạy để mong tránh khỏi cũng như nhóm chạy để mong có
được, đều xuất hiện những kiểu chạy chẳng liên quan gì tới chân, tới
cẳng, bởi vì người ta chạy bằng những phương tiện khác nhau.
Chẳng hạn người ta chạy bằng ô dù, nghĩa là lợi dụng tình nghĩa thân
quen, hay chức quyền để tránh khỏi điều xấu và đạt được điều tốt. Một
ông bố quyền cao chức trọng, chạy tội cho cậu ấm vì đã phóng xe vượt ẩu,
gây tai nạn chết người. Một bà mẹ làm lớn chạy việc cho cô chiêu để có
được một ghế ngồi vững chắc với lương tháng hậu hĩnh trong công ty.
Chẳng hạn người ta chạy bằng bao thư, bằng phong bì, nghĩa là dùng tiền
bạc để thực hiện điều mình mong muốn. Đưa bệnh nhân tới nhà thương cũng
phải sắp sẵn bao thư hay phong bì, dĩ nhiên trong đó phải có nhân, có
ruột, nghĩa là phải có tiền. Tiền này được gọi là tiền “bôi trơn”, tiền
“bồi dưỡng” cho y tá, cho bác sĩ để bệnh nhân được chăm sóc đến nơi đến
chốn. Muốn chạy tội và trắng án, cũng phải lo lót bao thư hay phong bì
cho chánh án, cho thẩm phán. Muốn con em có được một nơi học tốt, cũng
xùy bao thư hay phong bì ra cho ban giám hiệu. Thời buổi bây giờ, bao
thư hay phong bì đang nở rộ, như hoa đào khoe sắc vào mỗi độ xuân về.
Một khi đồng tiền đi trước và chức quyền theo sau, người ta chẳng cần
phải tốn sức lao động mà chạy tới chạy lui, chạy ra chạy vô, chẳng cần
phải giơ chân nhấc cẳng bước một bước nào sốt, cứ việc ung dung ngồi
chơi xơi nước ở nhà, chỉ cần nói một lời nói êm dịu, nhắc một cú “phôn”
ngắn ngủi là xong. Khỏe re! Thế nhưng, khỏe cho bản thân mình, nhưng
lại phá vỡ các tiêu chuẩn đạo đức và làm cho xã hội bị băng hoại.
Để kết luận, gã xin kể lại mẩu truyện sau đây: Mạnh Thường Quân nhà
giàu cho vay mượn nhiều. Một hôm sai Phùng Huyền sang đất Tiết đòi nợ.
Lúc sắp đi, Phụng Huyền hỏi: Tiền nợ thu được, có định mua gì về không?
Mạnh Thường Quân nói: Ngươi xem trong nhà ta còn thiếu thứ gì thì mua.
Khi đến đất Tiết, Phùng Huyền cho gọi dân lại, bảo rằng: Các ngươi còn
nợ bao nhiêu, Mạnh Thường Quân đều tha cho cả. Rồi đem văn tự ra đốt
sạch.
Lúc về, Phùng Huyền thưa với Mạnh Thường Quân rằng: Nhà tướng công châu
báu đầy kho, chó ngựa đầy chuồng, người đẹp đầy buồng, không còn thiếu
sự gì nữa. Chỉ còn thiếu một cái “nghĩa” mà thôi, nên tôi trộm phép vì
tướng công đã mua về. Mạnh Thường Quân nghe nói thế, cũng không hỏi han
gì đến tiền bạc nữa. Sau Mạnh Thường Quân bị bãi quan, phải về ở đất
Tiết. Dân đất Tiết nhớ đến ơn xưa, ra đón rước đầy đường. Mạnh Thường
Quân bấy giờ mới ngoảnh lại bảo Phùng Huyền rằng: Trước tiên sinh vì tôi
mua nghĩa, nghĩa ấy ngày nay tôi mới trông thấy.
Đúng là Phùng Huyền đã mua nhân mua nghĩa, hay nói cách khác, đã “chạy
nhân chạy nghĩa” cho Mạnh Thường Quân. Thế nhưng, ngày hôm nay liệu có
mấy ai cũng biết “chạy nhân chạy nghĩa” cho mình như vậy?
| |
|
